Dünyaya gözünü açan her çocuk, doğuştan gelen haklara sahiptir. Çocuk hakları, onların sağlıklı, güvenli ve mutlu bir yaşam sürmesini sağlamak amacıyla oluşturulmuş evrensel ilkelerdir. Ancak, her çocuğun bu haklara eşit şekilde erişebildiğini söylemek mümkün değildir.
Bu nedenle çocuk hakları konusu, hem toplumsal hem de bireysel sorumluluk gerektiren önemli bir mesele olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çocuk haklarının anlamını tanımlayacak olursak 18 yaş altındaki bireylerin yaşama, gelişme, korunma ve katılım gibi temel haklarını kapsayan evrensel ilkelerdir.
Bu haklar, 1989 yılında kabul edilen Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile uluslararası hukuka bağlanmıştır. Sözleşme, çocukların yalnızca korunması gereken bireyler olmadığını, aynı zamanda toplumsal hayata aktif olarak katılabilen bireyler olduğunu da vurgulamaktadır.
Çocuk hakları, insan haklarının bir alt dalı olarak kabul edilir ve çocukların fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimini desteklemeyi amaçlar. Bu haklar, devletler tarafından güvence altına alınmalı, aileler ve toplum tarafından desteklenmelidir.
Çocuk Haklarının Kapsamından söz edecek olursak yaşama ve Sağlık Hakkı, eğitim ve öğretim hakkı, korunma hakkı, kimlik ve vatandaşlık hakkı, aile ile birlikte yaşama hakkı, ifade ve katılım hakkı gibi bir çok haktan bahsetmemiz mümkündür.
Çocuk haklarını korumak gelecek nesillerin umudunu yitirmemelerine ve daha yaşanılabilir bir dünya olmasına katkıda bulunur. Unutulmamalıdır ki çocuklar yetişkinlerden farklı fiziksel ve psikolojik özelliklere sahiptirler.Bu yüzdendir ki çocuklar daha kırılgan daha hayalperest ve özgürlerdir onları kırmamak inciltmemek gerekmektedir.Avuçlarında duran bir kuş misali korumak ama sıkmadan büyümelerine izin vermek gerekmektedir.
Bu yaklaşım ve bilinçle çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu üstlenmesi gerektiği bilinciyle devam edilmelidir.
İnsanlığın mutluluğu, dünyamızın güzelleşmesi, çocukların korunmasının iyi yetişmesine bağlıdır. Barış içinde yaşamak, güzellikleri paylaşmak, eğitimle olur. Dünya Çocuk Günü çocuklar arasında ortak duygular oluşmasını, ulusların barış içinde yaşama özlemlerinin pekişmesini amaçlar. Bu bakımdan çocuk haklarının ihlallerinin karşısında korunmasının yanı sıra onların yaşıtlarıyla vakit geçirmesi eğitimlerini en iyi şekilde tamamlamalarıda çocukların gelişmesine en büyük katkı sağlayan etkenlerden birtanesidir.
Çocuk haklarının ihlalleri üzerine raporlar da yayımlanmıştır. Bu raporların bazılarından söz edecek olursak 2024 yılında yayımlanan FİSA çocuk hakları merkezi raporunda açıkça çocukların mutlu sağlıklı ve onurlu bir yaşam sürmelerine ilişkin bilgiler bulunmaktadır.
Bir diğer rapor 2020 yılında yayımlanan insan hakları derneği raporlarıdır. Devamında gelen güç ve insani yardım vakfı, İstanbul barosu raporları, Türkiye insan hakları vakfı ve son olarak UNİCEF raporları yer almaktadır.
Unutulmamalıdır ki çocuk hakları insan haklarıdır. Hakların korunması refah ve gelişmişlik düzeyini arttırarak insanlığa katkı saglamaktadır.Çocuk dünyadır, dünyanın devamıdır, dünyanın kendisidir. Hayat çocukların üzerine kuruludur.Çocuk dünyasını daha sonra dünyayı inşa eder. Dili, dini, rengi, ırkı ne olursa olsun hiçbir ayrım gözetmeksizin bütün çocuklar aynı haklara sahiptir.Çocuk hakları evrenseldir ve tüm çocukları kapsar.
ÇOCUK HAKLARI, TANIMLAR,İHLALLER VE RAPORLAR ÜZERİNE:
