Fidan dikme mevsiminin gelişiyle Yozgat’ta fidan satışı yapılan yerlerde hareketlilik yaşanıyor. Gölgelik ağaç fidanları ve meyve ağacı fidanları satıcılarına giden vatandaşlar, tercihlerine uygun olan fidanları alıyorlar. Gölgelik ağaç fidanlarını genelde resmi kurumlar alırken, meyve veren ağaç fidanlarına ise köylülerden talep oluyor.
DİKİMDE HATA YAPMAK
BÜYÜK PROBLEM
Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürü Ömer Şentürk, meyve bahçesi oluşturmak isteyen vatandaşları uyararak, en önemli aşamanın fidan dikimi evresi olduğunu, fidan dikiminde yapılacak hataların büyük kayıplara yol açacağını ifade etti.
Şentürk, “Fidanın taşınması, dikim zamanı, dikim budaması ve fidan dikimi sırasında dikkat edilecek noktalar vardır. Çiftçilerimiz fidanlarını alırken toprakta gömüde olmasını ve fidanları görerek alması uygun olacaktır. Eğer fidan alınan yer uzak bir yerse fidanı götürürken çok dikkat edilmelidir. Alınan fidanların köklerinin kurumaması için kök kısımları iyice sarılmalı, rüzgar ve güneşe karşı sıkıca korunmalıdır. Dikilecek yere getirilen fidanlar hemen dikilmeyecekse hendekleme yapılmalı, kesinlikle güneşe maruz bırakılmamalıdır. Çünkü çıplak kökler güneş ve kuru havaya maruz kaldıklarında çok çabuk kururlar. Dikim esnasında fidanlar açıkta bekletilmemeli, hendeklendikleri yerden alındıktan sonra hemen dikilmesine özen gösterilmelidir” diye konuştu.
DİKİLEN FİDANLARA
BUDAMA YAPILMALI
Şentürk, meyve fidanları dikimden önce mutlaka dikim budamasına tabii tutulması gerektiğini de ifade ederek, dikim budamasının amacının; fidanların söküm sırasında zedelenen, ezilen, kopan kök kısımlarını kökün sağlam yerinden kesmek, birbiri üzerine binen kökleri ayıklamak olduğunu anlattı. Şentürk, “Budamaya uygun olarak ağacın tacı ile kökü arasındaki dengeyi bozmamak için taç kısmından bir kısım dallar azaltılır. Bu şekilde dalların uçlarında bulunan ve daha erken uyanan gözler kesilmiş olur ki, bu ağacın uyanmasını geciktirir ve fidanın tutumunu kolaylaştırır. Dikim budaması yapılmayan fidanlar ilkbaharda gövde ve gözlerde toplanan besin maddelerinin yardımıyla çabucak sürer. Fakat sonradan kök henüz sürgün ve yaprakların su ihtiyacını karşılayamadığından kurumaya başlar” şeklinde konuştu.
CAN SUYU ÖNEM
ARZ EDİYOR
Fidan dikilmesi konusunda vatandaşın dikkat etmesi gereken hususlardan bahseden Şentürk, şu tavsiyelerde bulundu:
“Toprak gübrelenir, sürülür ve mümkünse nehir ve ocak kumu eklenir Dikilecek çukurlar hazırlanır. İşlenmiş toprağa en az 60 cm derinlikte bir çukur kazılır.
İşlenmemiş toprakta üst tarafın toprağı alt tarafı, alt tarafın toprağı da üst tarafını doldurmalıdır. Çukur dipleri köklerin beslenebilmesi ve yayıla bilmesi için kabartılır ve sulanır. Sağlam bir dikim için tüplü fidanlar tercih edilmeli, çukura yerleştirmeden hemen önce kökünün toprağını dağıtmadan naylonu çıkarılarak çukura nazikçe yerleştirilmelidir. Fidanın dik durmasını sağlayarak kökleri hava almayacak şekilde etrafı toprakla doldurulmalıdır. Toprak hiç hava almayacak şekilde sıkıştırıldıktan sonra fidan çevresine 10-15 cm derinliğinde 80-100 cm çapında sulama çanağı hazırlanmalıdır. Son olarak ta can suyu adı verilen fidanın ilk suyu verilmeli. Dikim için havanın rüzgarsız ve bulutsuz olduğu yağmur olmadığı günler belirlenmeli. Aynı zamanda bitki aşırı sıcaklardan da korunmalı. Bitki kökü hava ile temas etmemesi de büyük önem arz ediyor.”
SALİH AKGÜL